Jak kompensować wypychanie składek w oprawie zeszytowej
Oprawa zeszytowa to najpopularniejsza, a jednocześnie najtańsza z opraw stosowanych w poligrafii. W czasach kiedy montaż publikacji wykonywany był z „kalek” albo klisz, a sam proces montażu arkuszy odbywał się ręcznie, właśnie z uwagi na niskie koszty oprawy zeszytowej Klient zlecił nam druk i oprawę w zeszyt kilku tytułów broszur o objętości od 132 do 160 stron! Ponieważ były to podręczniki akademickie, a Klient szukał oszczędności kolumny były szerokie, aby „upakować” jak najwięcej tekstu – masakra! No cóż siedziałem liczyłem i montowałem, a co miałem robić kiedy Klient nie dał się przekonać do oprawy miękkiej. Nie muszę dodawać, że wydrukowane i oprawione publikacje wyglądały fatalnie, no ale były to podręczniki akademickie i jak Klient powiedział – znaczenie ma treść i cena.
Dlaczego w oprawie zeszytowej następuje zjawisko wypychania składek
Oprawa zeszytowa jest bardzo często zwana oprawa jednoskładkową ponieważ wkład nie jest kompletowany tak jak w innych oprawach stosowanych w drukarni przykładowo w oprawie miękkiej, oprawie twardej, czy oprawie w spiralę składka na składkę. W oprawie zeszytowej kompletowanie wkładu odbywa się poprzez wkładanie składki w składkę. Proces ten ilustruje poniższy rysunek. W wyniku takiego właśnie kompletowania wkładu broszury następuje odsuwanie kolejnych składek od grzbietu okładki.
Od czego zależy stopień wypychania składek w oprawie zeszytowej?
Wielkość wypychania składek uzależniona jest od kilku czynników głównie od:
- gramatury papieru zastosowanego w procesie druku
- rodzaju użytego do druku papieru – różne rodzaje papierów mają inne grubości przy takiej samej gramaturze np. papier objętościowy, papiery offsetowe, papiery powlekane
- ilości stron, a wiec objętości publikacji – przekłada się to na liczbę składek
Jeżeli broszura ma dużą objętość, a jeszcze na dodatek druk został zrealizowany na papierze o podwyższonej gramaturze to istnieje duże ryzyko, że w wyniku wypychania składek może nastąpić obcięcie paginy, tekstu, lub elementów graficznych publikacji. Poniżej przedstawiam poglądowy rysunek obrazujący to zjawisko, rysunek ma nieco przejaskrawione proporcje, ale moim celem przy tworzeniu tej ilustracji było dokładne pokazanie tego zjawiska.
Jak określić wielkość przesunięcia składek względem grzbietu w naszej publikacji?
- pierwsza metoda to zrobienie makiety na papierze nakładowym i dokonanie pomiaru linijką lub suwmiarką
- druga metoda to skorzystanie z naszego kalkulatora wypychania składek, jednak należy zaznaczyć, że kalkulator uwzględnia jedynie papiery jakie używane są do druku w naszej drukarni, a kalkulator do obliczania wielkości kompensacji wypychania składek jest tutaj Przejdź
Jak zaradzić procesowi wypychania składek, aby nasza praca została poprawnie wydrukowana i oprawiona?
Sposobów na to jest kilka i polegają one głównie na kompensowaniu powstałego przesunięcia względem grzbietu.
Pierwszym ze sposobów szczególnie przy publikacjach o niewielkiej objętości jest odpowiednie dopasowanie wielkości kolumny i marginesów grzbietowego oraz od strony cięcia bocznego w taki sposób, żeby linia ciecia publikacji od strony bocznej znajdowała się w bezpiecznej odległości od kolumny i elementów graficznych.
Kolejnym sposobem na zaradzenie procesowi wypychania składek jest przesuwanie kolumny w kierunku grzbietu publikacji, co powoduje zmniejszenie marginesu w grzbiecie, ale zarazem powoduje zwiększenie marginesu od strony cięcia bocznego, czyli tekst i elementy graficzne są odsuwane od linii cięcia.
Następnym sposobem na kompensowanie zjawiska wypychania składek w oprawie zeszytowej jest skalowanie wymiarów szerokości kolumny, o konkretnie zmniejszanie jej szerokości przy zachowaniu wymiarów marginesu od strony grzbietu. Takie działanie powoduje, że zwiększa się margines od strony linii cięcia bocznego co czyni że tekst i elementy graficzne są zabezpieczone przed obcięciem.
Jak przeprowadzić operacje kompensacji wypychania składek w oprawie zeszytowej.
Proces ten można przeprowadzić na dwa sposoby
- ręcznie, ale jest to proces trudny i mozolny
- zrobić to za pomocą specjalistycznego oprogramowania – na przykład do programu InDesign jest Plug-In o nazwie Print Booklet, który zrobi to automatycznie bez wielkich nakładów pracy z naszej strony